Buty do biegania w terenie. Czym różnią się od modeli asfaltowych?
Chcesz zacząć biegać w terenie? Nie ma znaczenia czy szykujesz się do pierwszego startu, czy też po prostu chcesz zacząć przemierzać ścieżki dla zdrowia lub przyjemności. Bieganie w terenie ma wiele zalet [zobacz: Zacznij biegać w terenie. 5 powodów, dla których warto], ale warto się do niego przygotować. Jednym z istotnych elementów jest odpowiednie obuwie.
Czy buty trailowe są mi w ogóle potrzebne? – to pytanie, które słychać dość często. To zależy od kombinacji czynników, głównie pogody i terenu, a także tego ile w takich warunkach biegamy. Gdy jednak warunki pogodowe są coraz bardziej wymagające albo na ścieżkach nie brakuje korzeni, kamieni czy stromych podejść lub zbiegów, odpowiedź jest jedna – tak. Chyba że chcemy cały trening skupiać się na stawianiu stopy, co i tak może zakończyć się upadkiem. Nawet na miękkiej, leśnej nawierzchni nie bywa to przyjemne, a i smak błota przy niekontrolowanym poślizgnięciu się, pozostawia raczej po sobie niesmak.
Przykład modelu trailowego: The North Face Summit Vectiv Sky
Czy można biegać w lesie w butach asfaltowych, w których przemierzamy swoje ulubione ścieżki miejskie? Czasem mówi się, że możesz biegać po szlaku w każdym butach do biegania. Prawda jest jednak taka, że i w klapkach też niektórzy próbują zdobyć Tatry. Tyle że potem, gdy warunki się pogorszą, to o nich słyszy się, że ruszyli w góry nieprzygotowani.
Przykład modelu asfaltowego: ASICS Gel-Nimbus 25
Buty trailowe zostały zaprojektowane niejako dla naszego bezpieczeństwa, a także szybszego biegania w trudnym terenie. Jest to kompromis między lżejszym obuwiem znanych ze ścieżek asfaltowych a sztywnymi, często ciężkimi butami typowo turystycznymi.
Jak wybrać najlepszy dla siebie? Tu należy spojrzeć na rodzaj nawierzchni i warunki, w jakich zamierzamy biegać. Tak jak i w przypadku butów asfaltowych, rynek oferuje szeroką gamę produktów różniących się znacząco między sobą. Nie wystarczy wybrać pierwszych lepszych, byleby z działu trail. Same jednak buty trailowe do tych stosowanych w biegach ulicznych różnią się kilkoma znaczącymi cechami.
Bieżnik
Bieżnik to główna różnica między butami asfaltowymi a terenowymi. Ma przede wszystkim zapewnić przyczepność. Bieżniki różnią się między sobą w zależności od terenu w którym mają się sprawdzić. I tak np. tzw. agresywne bieżniki nawet o głębokości 8 mm zapewniają przyczepność na błotnistym terenie, zarówno na podejściach, jak i zbiegach Dodatkowo ich wielokierunkowy kształt zapewnia łatwe oczyszczanie podeszwy z błota i stabilność przy każdym kolejnym kroku.
Sam bieżnik bywa mieszanką różnych gum, często bardziej miękkich, gdy wymagana jest dobra przyczepność w trudniejszym miękkim terenie (ale zarazem taki szybciej zużywa się na asfalcie) bądź np. z bardziej twardej, by mieć lepszą przyczepność na skałach. Jeśli nasze drogi są bardziej zbliżone do utwardzonych, to i nie potrzebujemy mocno agresywnego bieżnika. Ten przy dłuższym kilometrażu może nam doskwierać. Spokojnie znajdziemy coś bardziej „łagodnego”.
Przykład podeszwy zewnętrznej Hoka Mafate Speed 4
Wiele butów trailowych posiada również specjalne płytki wbudowane w podeszwę, które chronią łuk stopy przed ostrymi skałami czy korzeniami. Przydatne, gdy zamierzamy biegać w kamienistym czy też żwirowym terenie.
Sprawdź buty na skaliste ścieżki
Stabilność
W butach asfaltowych znajdziemy dwie główne kategorie modeli tzw. neutralne i ze stabilizacją. W terenowych, zwłaszcza gdy ścieżki są wymagające, zaczęto odchodzić od tego, stopa i tak pracuje w każdym kierunku. Jednak stabilność została zachowana, ale w nieco innym rozumieniu.
W obuwiu asfaltowych wskazana jest dla osób z tendencją do nadpronacji [mówiąc ogólnikowo "uciekaniu stóp do środka"], w terenowych specjalna konstrukcja, czasem nieco sztywniejsza, w niektórych modelach nieco rozszerzona podeszwa, ma zapobiegać nadmiernym ruchom kostki, a tym samym zminimalizować ryzyko zwichnięcia. Lepszą stabilizację zapewnia nam również sama cholewka, która w rejonach śródstopia jest nieco bardziej opinająca. Czy też w przypadku trudnego terenu – niższa wysokość podeszwy.
Cholewka
Cholewka butów trailowych nie jest tak siateczkowana, jak ta znana z butów asfaltowych. Bywa grubsza, mocniej spleciona i zarazem bardziej wytrzymała, by nie ulec rozdarciu podczas biegu przez zarośla czy skoku przez przewalone drzewa.
Stosowane materiały bywają różne, niektóre cholewki pokryte są materiałem GTX lub DWR chroniąc przed wodą i błotem. Przy okazji cholewki często pada pytanie – czy korzystać z wodoodpornej wersji? To już zależy od naszych preferencji. Ma swoje walety i zalety i zdecydowanie bardziej do rozważenia przy chłodniejszych temperaturach [Więcej: wodoodporne buty do biegania. Kiedy warto używać?].
Niemal wszystkie buty trailowe posiadają za to specjalny mocniejszy otok na palcach, który chroni przed bolesnymi uderzeniami o kamień czy korzeń.
Przykład wzmocnienia w Nike Wildhorse 8
Sprawdź buty do biegania w terenie
Dodatkowo w niektórych modelach język jest niejako zszyty dość wysoko z cholewką, chroniąc przed wpadaniem błota czy kamyków do środka. W innym wypadku można skorzystać ze stuptutów. Niektóre modele posiadają w języku kieszonkę, która pozwala na schowanie wiązań typu Quicklace, jak w przypadku marki Salomon czy też sznurowadeł w innych modelach, zmniejszając tym samym ryzyko zahaczenia o mijane na trasie korzenie.
W butach terenowych mniejszą rolę zaczyna odgrywać również amortyzacja, zastępuje ją naturalna, miękka nawierzchnia, po której biegamy. Oczywiście wciąż znajdziemy modele z wysokim poziomem amortyzacji, cieszą się one zresztą coraz większą popularnością.
Tyle o głównych różnicach, warto jednak pamiętać, że buty terenowe, jak i asfaltowe łączy jedna najważniejsza cecha – to but musi być dopasowany do stopy, a nie stopa do buta.
Biegasz w terenie. Przeczytaj również:
Bądź na bieżąco zapisz się do newslettera
Zapisz się