Rzut młotem – skąd się wzięła dyscyplina? Lekkoatletyczne historie

[Aktualizacja 14.08.2023]

Rzuty młotem to konkurencja lekkoatletyczna, w której Polska odnosi spore sukcesy na arenie międzynarodowej. Jak dotąd w dorobku olimpijskim mamy 10 medali. Pierwszy, brązowy w 1960 r. w Rzymie zdobył Tadeusz Rut. Rzucił wówczas na odległość 65,64 m. Po kolejne brązowe sięgnął Wojciech Nowicki (Rio 2016) i Paweł Fajdek (Tokio 2020) i Malwina Kopron (Tokio 2020), a sześć najcenniejszych – złotych, wywalczyli: Kamila Skolimowska (2000 r.), Szymon Ziółkowski (2000 r.) oraz Anita Włodarczyk (w 2012 i 2016 r.i Tokio 2020 r.) oraz Wojciech Nowicki (Tokio 2020).

Zastanawialiście się kiedyś, kto wpadł na pomysł rozgrywania rzutu młotem w ramach sportów lekkoatletycznych?

Jak powstał rzut młotem?

Prekursorami byli mieszkańcy Irlandii, Szkocji i Anglii. Niektórzy doszukują się także pierwszych wzmianek w mitologii nawiązując do Cúchulainn, który jest jednym z najbardziej znanych irlandzkich bohaterów mitologicznych. Historia mówi, że chwycił koło wozu za oś, obrócił dookoła głowy i rzucił dalej niż kiedykolwiek to się komuś udało – znaleźć można we wzmiankach. Dziać się to miało podczas Tailteann Games około 2000 roku p.n.e. – irlandzkich zawodów sportowych rozegranych od czasów starożytnych. Inicjatorem których był mityczny król Irlandii Lugha Lamhfhadę. Zorganizował je w trakcie pogrzebu swojej matki. Później koło zastąpiono czymś na wzór głazu przymocowanym do drewnianej rączki. Do takiej historii nawiązuje World Athletics.

Inni doszukują się inspiracji w nazwie konkurencji z nieco bliższego okresu, z rysunku angielskiego króla Henryka VIII z XIV wieku, który rzucał młotem kowala. Także w średniowiecznych zbiorach znaleźć można posągi przedstawiające półnagiego irlandzkiego giganta rzucającego młotem. Brak jest jednak szczegółowych informacji związanych z historią rzutu młotem.

Wiadomo tylko, że w ówczesnych czasach (o czym wspomina Encyklopedia Britannica) jedynymi wymaganiami było użycie żeliwa przymocowanego na końcu uchwytu. Dopiero w 1875 r. angielski król postanowił znormalizować masę, a także długość uchwytu. Ciężar ustalony został na 16 funtów (=7,26 kg). Określona została także strefa rzutu na okrąg o średnicy 7 stóp (2,135 m).

Wybitnym zawodnikiem z końca XIX i początku XX wieku był John Flanagan. Do niego należały wszystkie rekordy w tym okresie. W ciągu 13 lat poprawiał swoje rezultaty z ok. 45 do 57 m. W międzyczasie w 1888 r. tradycyjny młot na sztywnym "kiju" został zamieniony na młot na łańcuchu. 24 lipca 1909 roku, w wieku 41 lat, Flanagan ustanowił swój ostatni rekord świata, rzucając na odległość 56,18 metrów.

Jak dotąd jest jedynym sportowcem, który zdobył trzy tytuły olimpijskie: 1900, 1904 i 1908 r. Tu warto dodać, że przed szansą zdobycia trzeciego z rzędu tytułu stanie w Tokio polska reprezentantka – Anita Włodarczyk.

W programie igrzysk rzut młotem (tylko dla mężczyzn) zagościł w 1900 r., dołączając do rzutu dyskiem i pchnięcia kulą. Damska rywalizacja na Igrzyskach rozpoczęła się dopiero w 2000 r. Dla nas pamiętnych bowiem to w tym roku po złoty medal sięgnęła Kamila Skolimowska, która zmarła nagle w 2009 r.. Pierwszym ogólnoświatowym konkursem dla kobiet były jednak Mistrzostwa Świata IAAF w 1999 r.

Sprawdź kolce lekkoatletyczne

Jakie są zasady rzutu młotem?

rzut młotem Zawodnicy zazwyczaj wykonują rzut po trzech bądź czterech obrotach. Rzucają kulą o wadze 7,26 kg dla mężczyzn oraz 4 kg dla kobiet, która jest przymocowana na stalowej linie zakończonej uchwytem. Długość nie może przekraczać 1,22 m. Rzutu oddają z kręgu o średnicy 2,135 m. Aby próba została zaliczona, młot wylądować musi w zaznaczonym sektorze kącie 35 stopni, zaś sam zawodnik w tym czasie nie może wypaść z kręgu.