Buty do biegania - odpowiedzi na często zadawane pytania | Poradnik Biegacza

Przyjęło się mówić, że bieganie to najprostsza forma aktywności fizycznej, do której uprawiania wystarczą tylko chęci i dobre buty. Jednak, właśnie w momencie gdy dochodzi do wybrania tych odpowiednich butów biegowych, okazuje się, że wcale nie jest to takie łatwe.

Buty są najważniejszym elementem wyposażenia biegacza. Bez niech bardzo trudno biegać, a wręcz jest to niemożliwe. Stanowią one nie tylko ochronę przed mechanicznymi uszkodzeniami stóp, ale także pełnią bardzo ważną rolę w ochronie całego naszego układu ruchu, przed przeciążeniami jakie niesie za sobą bieganie.

Przeglądając dostępną na rynku ofertę butów biegowych, można przyprawić się o zawrót głowy. Modeli do wyboru jest bardzo dużo i zdecydowana większość z nich, opisana jest jako te najlepsze, które sprawią, że bieganie będzie przyjemne i komfortowe.

Więc które wybrać? Jaki model będzie najlepszy dla nas?

Buty biegowe do codziennych treningów, czyli takie w których zamierzamy biegać najczęściej i najdłużej, przede wszystkim powinny zapewnić dobrą amortyzację, stabilność, pomóc płynnie przetaczać stopy, a to wszystko po to, by ograniczyć ryzyko kontuzji. Jednak źle dobrane mogą czasem wyrządzić więcej szkód niż pożytku. Dlatego tak ważne jest, aby zanim zdecydujemy się na zakup konkretnego modelu, upewnić się czy odpowiada on naszym potrzebom. Należy wziąć pod uwagę wiele czynników, takich jak: nasza waga, nawierzchnia, po której będziemy najczęściej biegać, staż biegowy, kształt i tęgość stóp oraz ewentualne dysfunkcje.

Największe problemy podczas doboru butów biegowych, stwarza określenie, czy nasze stopy przetaczają się w sposób neutralny, czy też występuje nadmierna pronacja lub supinacja.

A czym właściwie jest nadpronacja, a czym supinacja? Kto powinien wybrać buty neutralne, a kto potrzebuje dodatkowej stabilizacji?

Jeśli właśnie się nad tym zastanawiasz lub stoisz przed dylematem, jak zabrać się do wybrania odpowiednich butów biegowych dla siebie, zapraszamy do zapoznania się z materiałem, w który Łukasz, fizjoterapeuta, biegacz oraz ambasador ruchu ASICS Frontrunner, tłumaczy najważniejsze kwestie związane z doborem butów biegowych.

Sprawdź buty treningowe

Cześć, nazywam się Łukasz i jestem fizjoterapeutą, terapeutą manualnym. Z bieganiem związany jestem prawie 20 lat, bo zacząłem biegać od momentu dostania się na studia. W pracy zawodowej zajmuję się głównie przypadkami ortopedycznymi, ale z racji mojego profilu biegowego bardzo mocno przyciągam też biegaczy, którzy darzą mnie zaufaniem i wiedzą, że mogą znaleźć u mnie pomoc, jeżeli chodzi o kontuzje biegowe. Dodatkowo jestem ambasadorem ruchu ASICS Frontrunner.

Co to jest stabilizacja w bucie i na czym ona polega?

Stabilizacja to zestaw systemów, który ma powodować, że nasza stopa pracuje optymalnie podczas biegu. Te systemy najczęściej są widoczne od wewnętrznej strony i mają zapobiegać nadmiernemu wpadaniu stopy do wewnątrz, bo to świadczy o tej nadmiernej pronacji. Stabilizacja dodatkowa w bucie jest po to, żeby chronić naszą stopę przed przeciążeniami, ale też wpłynąć na lepszą ekonomię biegu.

Po co nam amortyzacja w butach do biegania?

Najprościej odpowiadając na to pytanie możemy powiedzieć – amortyzacja ma chronić nasz układ kostny, więzadłowy i dawać nam duży komfort podczas biegu. Wyobraźcie sobie bieganie bez butów piętą po betonie. Jakbyście się czuli? Mielibyśmy pełne drgania na całym układzie kostnym. Pewnie nawet byśmy czuli to na wysokości szczęki. Amortyzacja nam pomaga w tym, żeby bieg był komfortowy, żeby chciało nam się pobiec dalej i zabezpiecza nasz układ przed kontuzjami i urazami.

Czy pronacja to coś złego?

Pronacja nie jest niczym złym, jest naturalnym procesem w stopie odpowiada za amortyzację stopy i jest ona naturalna, więc nie ma czego się bać. Problem się zaczyna, kiedy mamy do czynienia z nadpronacją. Wtedy musimy zadbać o odpowiednie obuwie ze stabilizacją, żeby nie nadwyrężać naszych stawów, mięśni i więzadeł.

Czy więcej amortyzacji znaczy lepiej?

Nie ma na to dobrej odpowiedzi, bo mamy różne czynniki, które na to wpływają. Biorąc pod uwagę np. wagę, biegacz z większą wagą będzie potrzebował więcej amortyzacji. Biegacz, który jest superlekki takiej amortyzacji już nie będzie potrzebował i będzie mogła mu ona przeszkadzać patrząc np. na nawierzchnię asfaltową czy kostkę brukową. Te nawierzchnie inaczej oddają energię, więc będziemy mieli tu różne potrzeby, jeżeli chodzi o amortyzację. Amortyzacja jest wskazana, ale nie stawiałbym jej na maksymalnym poziomie.

Lepsze są wkładki, czy buty ze stabilizacją?

To zależy, bo możemy mieć biegaczy, którym wystarczą tylko buty i wtedy ja rekomenduję buty ze stabilizacją. A może być też tak, że w przeciągu naszego procesu rehabilitacyjnego sam but i jego dobór nie wystarcza i wtedy musimy posiłkować się wkładką. Ale jeżeli ja miałbym wybierać to dla swoich klientów, pacjentów biegowych, na pewno wybrałbym w pierwszej kolejności buty, bo takie są na rynku i z nich możemy korzystać.

Sprawdź wkładki stabilizujące

Czy nadpronatorzy biegają wolniej?

Wszystko zależy tak naprawdę od naszej ekonomii ruchu. Jeżeli mamy nadpronację, to ta ekonomia jest trochę gorsza. Ale to wcale nie wyklucza biegu szybkiego, bo patrząc np. na Elite nie każdy ma naturalną stopę i część biega z pronacją, ale ekstremalnie szybko. Tak naprawdę zależy to wszystko od naszego wytrenowania, odpowiedniego treningu, jak również od doboru odpowiedniego obuwia. Także czy nadpromotorzy biegają wolniej? Nie w każdym przypadku.

Czym się różnią buty neutralne od ze stabilizacją?

But neutralny to pełen komfort, pełna amortyzacja, ale brakuje w nim stabilizacji, którą potrzebują osoby, które mają napronację natomiast but ze stabilizacją, w tym przypadku Kayano 30, to but, który ma w sobie pełen komfort, dużą amortyzację i to, co potrzebuje najbardziej osoba, która ma nadpronację, czyli stabilizację i ograniczenie tej nadpronacji, żeby stopa nie wpadała do wewnątrz. Do jeszcze niedawna buty ze stabilizacją były mega sztywne, twarde, nikt nie chciał ich nosić. Teraz poprawił się totalnie komfort i jedyną różnicą między butami neutralnymi a stabilizacyjnych jest to, że mają system stabilizujący. Komfort jest ten sam. Dodatkowo możemy tylko powiedzieć to, że but ze stabilizacją został trochę poszerzony i wydłużony, co daje jeszcze większą stabilizację stopy podczas biegu.

Czy tylko nadmierni pronatorzy powinni biegać w butach ze stabilizacją?

Do tej pory wszyscy myśleli, że but ze stabilizacją jest tylko dla osób, które mają problemy z nadpronacją. Jednak jest to mylne, bo osoby z neutralną stopą również potrzebują stabilizacji w pewnych momentach. Mowa tu np. o biegach regeneracyjnych po długich dystansach typu maraton czy biegi górskie, jak również wychodzenie z kontuzji, gdzie tkanki urażone potrzebują też odpoczynku. I wtedy ten but stabilizacyjny jest też formą rehabilitacji. Więc jeżeli miałbym odpowiedź na to pytanie, but ze stabilizacją jest potrzebny nie tylko dla osób nadpronacją, ale również dla osób, które mają stopę neutralną.

Sprawdź buty stabilizujące

Czy w butach do biegania w terenie potrzebna jest stabilizacja?

Bieganie w terenie rządzi się zupełnie innymi prawami niż bieganie na asfalcie. Mamy totalnie urozmaiconą nawierzchnię, stopa pracuje pod różnymi kątami. Buty do biegania w terenie z zasady są już sztywniejsze. Więc w mojej ocenie stabilizacja nie jest tam wskazana, dodatkowa stabilizacja. Ale jeśli mamy sytuację, że biegacz nie radzi sobie w tym terenie, jego układ mięśniowy jest słaby, stopa bardzo wyraźnie mu zapada się podczas biegu. To brałbym pod uwagę tutaj jakąś dodatkową stabilizację.

Jakie są konsekwencje biegania w źle dobranym obuwiu?

Nie chciałbym tu nikogo straszyć, ale tych skutków może być bardzo wiele. Począwszy od najprostszych naciągnięć mięśniowych do kończąc na złamaniach zmęczeniu w obrębie stopy czy kości piszczelowej. Musimy pamiętać, że dobór obuwia jest istotny, nie możemy go bagatelizować. Ja wiem, że nie jesteśmy świadomi jak sami mamy dobrać obuwie, bowiem jak mówią do mnie pacjenci, że oni nie wiedzą, jak to dobrać. Więc chciałbym Wam dać wskazówkę, że możecie przyjść o taką poradę do nas, fizjoterapeutów czy do specjalistycznych sklepów z obuwiem biegowym, gdzie przeprowadza się specjalne analizy i dobiera obuwie pod Waszą stopę.

Łukasz

Ambasador Ruchu Asics Frontrunner